Η κατάθλιψη λαμβάνει μορφή επιδημίας - Του κ. Εμμανουήλ ΚΟΥΦΑΚΗ

 

Μία από τις πιο συνηθισμένες ψυχικές νόσους είναι η κατάθλιψη. Εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών, περίπου το 10% των ανδρών και το 20% των γυναικών θα εμφανίσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο κατάθλιψης στη διάρκεια της ζωής τους.


Υπολογίζεται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο τα άτομα που πάσχουν από διαταραχές ανέρχεται σε 340.000.000. Η ηλικία της κατάθλιψης σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας εντοπίζεται κυρίως στην ηλικία των 20 – 35 ετών. Η κατάθλιψη μπορεί να εκδηλωθεί ανά πάσα στιγμή και χωρίς ορατή αιτία ή να ακολουθήσει μία περίοδο έντασης σοβαρών προβλημάτων υγείας, επαγ¬γελματικών δυσκολιών, συναισθηματικών αδιεξόδων. Το ανησυχητικό είναι ότι όσοι βρίσκονται σε καταθλιπτική φάση δεν μπορούν να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της κατάστασης τους και δεν ζητούν τη βοήθεια ειδικού παρά μόνο εάν τους παρακινήσει επίμονα κάποιο οικείο τους πρόσωπο.
Η κατάθλιψη είναι το κύριο αίτιο των αυτοκτονιών. Περίπου το 10 - 15% των καταθλιπτικών αφαιρούν τη ζωή τους και παρατηρείται ότι το ποσοστό αυτοκτονιών στους καταθλιπτικούς είναι 30 φορές μεγαλύτερο από αυτό του γενικού πληθυσμού.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Συναίσθημα - Καταθλιπτική Διάθεση
Το άτομο νιώθει λύπη, θλίψη, απογοήτευση, απελπισία, εύκολα κλάματα.
Ανηδονία
Απώλεια της ευχαρίστησης σε δραστηριότητες που προηγούμενα ήταν ευχάριστες. Άγχος
Πολλοί ασθενείς καταθλιπτικοί νιώθουν άγχος υπό μορφή εσωτερικής δυσφορίας, φόβου, αισθήματος επικειμένου κινδύνου, ευερεθιστότητας ή ακόμη και προσβολών πανικού με συνοδό φυτικά συμπτώματα όπως ιδρώτες, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, κ.λ.π. Η συνύπαρξη άγχους και κατάθλιψης μπορεί να κάνει δύσκολη τη διάκριση ποιο από τα δυο αποτελεί τη βασική διαταραχή.
Διαταραχή του ύπνου
Δυσκολία του ατόμου να κοιμηθεί αρχική αϋπνία), αφύπνιση κατά τη διάρκεια της νύκτας και δυσκολία να ξανακοιμηθεί (μέση αϋπνία) και σε αφύπνιση νωρίς το πρωί (τελική αϋπνία) ιδιαίτερα συχνή και ενοχλητική.
Διαταραχή της όρεξης
Πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν ανορεξία που συνοδεύεται ή όχι από απώλεια βάρους.
Κόπωση, εξάντληση (απώλεια ενέργειας)
Συχνό παράπονο είναι ένα αίσθημα κόπωσης ή εξά¬ντλησης, σαν όλη η ενέργεια που έχουν μέσα τους να έχει φύγει.
Ελάττωση της σεξουαλικής διάθεσης
Συχνή είναι η ελάττωση της libido που ιδιαίτερα στους άντρες μπορεί να εκφράζεται και με διαταραχή της στύσης, τραυματίζοντας την αυτοεκτίμησή τους,
Ψυχοκινητική επιβράδυνση
Παρουσιάζεται επιβράδυνση της σκέψης, του λόγου και των κινήσεων.
Ψυχοκινητική διέγερση
Παρουσιάζεται εκνευρισμός, ένταση ή και διέγερση. Οι ασθενείς αυτοί βηματίζουν πάνω κάτω, στριφογυρνούν τα χέρια τους, τραβούν τα μαλλιά τους, το δέρμα τους, τα ρούχα τους, παραπονιούνται έντονα ή φωνάζουν.
Απώλεια του ενδιαφέροντος στις συνηθισμένες δραστηριότητες
Εργασία, οικογενειακή ζωή, χόμπι - σπορ κ.λ.π. χάνουν το ενδιαφέρον τους και το άτομο νιώθει ότι δεν έχει την ικανότητα - διάθεση να εκτελέσει συνηθισμένες ασχολίες. Ανημποριά, έλλειψη ελπίδας, σκέψεις ή απόπειρες αυτοκτονίας.

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΝΟΣΟΥ-ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

ΕΝΔΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ -ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Ενδογενής κατάθλιψη:
Ορίζεται το σύνδρομο που θεωρείται ότι προέρχεται από μέσα από τον άρρωστο, δηλαδή είναι αποτέλεσμα βιολογικών παραγόντων και έχει πορεία και εξέλιξη ανεξάρτητη από περιβαλλοντικές επιδράσεις.
Αντιδραστική κατάθλιψη:
Αναφέρεται στο σύνδρομο εκείνο που εκλύεται από παράγοντες στο περιβάλλον του ασθενή.

ΨΥΧΩΤΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ-ΝΕΥΡΩΣΙΚΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Η ψυχωτική κατάθλιψη χρησιμοποιείται αρκετά εξειδικευμένα για τη μορφή της κατάθλιψης στην οποία ο ασθενής έχει χάσει την ικανότητα του ελέγχου της πραγματικότητας οπότε και παρουσιάζει παραληρητικές ιδέες-ψευδαισθήσεις ή βαθιά σύγχυση. Στη νευρωσική κατάθλιψη ο έλεγχος της πραγματικότητας παραμένει ανέπαφος, η καθημερινή λειτουργικότητα δεν παραβλέπεται σε σημαντικό βαθμό.

ΔΙΕΓΕΡΜΕΝΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ -ΕΠΙΒΡΑΔΥΜΕΝΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Η διεγερμένη κατάθλιψη είναι η μορφή της κατάθλιψης της οποίας η κλινική εικόνα περιλαμβάνει ψυχοκινητική διέγερση, σε υπερβολικό βαθμό, μη παραγωγική. Επιβραδυμένη κατάθλιψη αναφέρεται στην κλινική εικόνα που περιλαμβάνει ψυχοκινητική επιβράδυνση χωρίς αυθορμητισμό, σκέψη και δραστηριότητα.

ΠΡΩΤΟΠΑΘΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ-ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΗ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Ο όρος πρωτοπαθής κατάθλιψη αναφέρεται στην κατάθλιψη της οποίας δεν προηγείται και δεν συνδυάζεται με άλλη ψυχιατρική διαταραχή-ψύχωση, νεύρωση, αλκοολισμό.
Δευτεροπαθής κατάθλιψη θεωρείται όπου από το ιστορικό ή την εξέταση αναγνωρίζεται η ύπαρξη και άλλης ψυχιατρικής διαταραχής.

ΕΠΙΛΟΧΕΙΟΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Πολλές γυναίκες βιώνουν θλίψη για μία ημέρα ή περισσότερες μετά τον τοκετό εξαιτίας του πόνου, των συναισθηματικών αναστατώσεων, της ενόχλησης που προκαλεί το νοσοκομειακό ενδιαφέρον αλλά και οι ορμονικές αλλαγές που προκαλούνται κατά τον τοκετό. Περίπου το 20% των γυναικών βιώνει μια μετρίως σοβαρή επιλόχειο κατάθλιψη. Περίπου μια γυναίκα στις χίλιες εισέρχεται σε πιο σοβαρή μακράς διάρκειας κατάθλιψη. Γενικά, ωστόσο μια τέτοια γυναίκα ήταν ήδη προδιαθετημένη στην κατάθλιψη και μπορεί να είχε υποφέρει από διάφορα καταθλιπτικά επεισόδια άσχετα από τη γέννηση του παιδιού.

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ
Τα πρώτα αντικαταθλιπτικά φάρμακα εμφανίσθηκαν την δεκαετία του 1950 και γρήγορα συσχετίσθηκαν με τις κατεχολαμινεργικές συνάψεις στον εγκέφαλο. Ιδιαίτερα συνέδεσαν την κατάθλιψη με μειωμένη διέγερση υτομαμινεργικών και υοραδρενεργικών συνάψεων.
Τα σημερινά αντικαταθλιπτικά φάρμακα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
α) στα τρικυκλικά και τα συγγενή τους κυκλικά αντικαταθλιπτικά
β) στους αναστολείς της μονοαμινοξειδάσις (ΜΑΟ) και
γ) στα άτυπα αντικαταθλιπτικά.
Τα πρώτα εμποδίζουν την επαναρρόφηση των κατεχολαμινών ή της σεροτονίνης και παρατείνουν τη δράση τους στη συνοπτική σχισμή.
Τα δεύτερα εμποδίζουν την αποικοδόμησή τους στη συνοπτική σχισμή και έτσι παρατείνουν τη δράση τους.
Τα άτυπα αντικαταθλιπτικά (ή αντικαταθλιπτικά 2ης γενιάς) ασκούν πιο ειδικές επιδράσεις σ' ένα μόνο νευροδιαβιβαστή.
Τα κυκλικά φάρμακα (τρικυκλικά και συγγενή) χρησιμοποιούνται περισσότερο από τους κλινικούς ως αντικαταθλιπτικά πρώτης εκλογής, λόγω της αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητας, της σχετικής ασφάλειας και της ευκολίας της χορήγησης τους.

Συνταρακτικές μαρτυρίες

«Εγκλήματα στην Ελλάδα», πραγματικές υποθέσεις που συγκλόνισαν την κοινωνία. Ένα ολόκληρο έργο, μια επτάτομη σειρά που επιμελήθηκε ο Αστυνομικός Διευθυντής ε.α. κ. Γεώργιος Μάντζιος και κυκλοφόρησε εκ νέου από τις εκδόσεις «ΑΡΝΑΟΥΤΗ». Η περιγραφή των εγκλη¬ματικών ενεργειών γίνεται με μυθιστορηματικό τρόπο που κρατά σε αγωνία τον αναγνώστη, ενώ ταυτόχρονα πλαισιώνεται από δεκάδες εικόνες που εμπλουτίζουν την αφήγηση.
Η μεταφορά των εγκλημάτων σε διήγη¬μα και η δημοσίευση τους αποσκοπεί όχι στο να εκθέσει τους δράστες, αλλά στο να βεβαιώσει πως μια αντικοινωνική πράξη ποτέ δεν μένει ατιμώρητη όσο κι αν είναι προσχεδιασμένη. Το έργο προσφέρεται στους συναδέλ¬φους αντί 200 ευρώ, με διακανονισμό δέκα άτοκων δόσεων και με οποιαδήποτε πιστωτική κάρτα.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στον συγγραφέα του έργου στα τηλέφωνα 210 3633620 και 6945 023839.
Πειθαρχικό Δίκαιο Αστυνομικού Προσωπικού

Ο Κανονισμός Πειθαρχίας που διέπει το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, ύστερα από την κωδικοποίηση του σε ενιαίο κείμενο (Π. Δ. 22 /1996, που τροποποιήθηκε με το Π. Δ. 31/2001 και πρόσφατα με το Π. Δ. 3/2004), αναμφισβήτητα περιέχει ρυθμίσεις που μας ενδιαφέρουν όλους. Η πρακτική εφαρμογή των διατάξεων του, όμως, αποτελεί αγκάθι. Ήδη από το 1997, οι συνάδελφοι κ.κ. ΠΑΝΟΥΣΗΣ Σωτήρης και ΤΗΛΕΛΗΣ Γιώργος εργάστηκαν ιδιωτικά, αξιοποίησαν την εμπειρία και τις γνώσεις τους και «πρακτικοποίησαν» την εφαρμογή των ρυθμίσεων αυτών. Είναι γεγονός ότι με το βιβλίο τους «Πειθαρχικό Δίκαιο Αστυνομικού Προσωπικού», κατέστησαν το περιεχόμενο τους κατα-νοητό και εύκολα εφαρμόσιμο από κάθε ενδιαφερόμενο.
Ύστερα από τις τελευταίες τροποποιήσεις, οι συνάδελφοι επανέκδωσαν το βιβλίο βελτιωμένο και επίκαιροποιημένο. Κρίνοντας το βιβλίο αυτό διαπιστώνουμε ότι η εμπεριστατωμένη ανάλυση των άρθρων, η βήμα βήμα προσέγγιση των σταδίων της πειθαρχικής δίωξης, οι υποχρεώσεις των ασκούντων δίωξη, η αναλυτική παράθεση των δικαιωμάτων των πειθαρχικώς εγκαλουμένων και οι απαντήσεις σε οποιοδήποτε ερώτημα πραγματικό ή πιθανό, που απασχολεί την Υπηρεσία, τους ενεργούντες διοικητική εξέταση, τα αρμόδια αποφασιστικά όργανα, κυρίως όμως τους πειθαρχικώς εγκαλούμενους, αποδεικνύουν αναμφίβολα τη χρησιμότητα του.

Θεωρώ ότι η γνώση των δικαιωμάτων εκ μέρους των εγκαλουμένων, που αντικειμενικά βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση, αποτελεί μονόδρομο, έστω και αν προστρέχουν στη συνδρομή συνηγόρου. Αυτή θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν ψύχραιμα την κατάσταση και να μην αφεθούν στις διαθέσεις του ανακρίνοντος ή του ασκούντος πειθαρχική δίωξη.
Η παρότρυνση αυτή είναι ουσιαστική και μόνο εκ του αποτελέσματος μπορεί να αξιολογηθεί. Η γνώση αποτελεί δύναμη. Η απόκτηση της όμως είναι στο χέρι μας.

Του Υπαστυνόμου (ΥΓ) κ. Εμμανουήλ ΚΟΥΦΑΚΗ
Κλινικού Ψυχολόγου Ψυχιατρικού τμήματος Κ.Ι.Α.

Πηγή Δημοσίευσης Άρθρου:

Περιοδικό «Αξιωματική Αστυνομία», σελ. 34 – 35
Τεύχος 2ο
Απρίλιος 2004